Pojęcie pliku (ang. file) jest bardzo ogólne i może być różnie rozumiane w zależności od punktu widzenia. Pojęcie to, podobnie jak system operacyjny, czy proces, trudno zdefiniować precyzyjnie w krótkiej i zwartej formie.
Intuicyjnie plik jest ciągiem danych (bitów, bajtów, rekordów itp.), których znaczenie (semantykę) określa jego twórca i jego użytkownik. Np. użytkownik, tworząc plik z programem w języku C, określa, że jest to plik, na podstawie którego kompilator potrafi wygenerować kod pośredni, a po dołączeniu odpowiednich bibliotek konsolidator (linker) potrafi wygenerować plik z programem binarnym.
Zamieszczone definicje podkreślają aspekt zewnętrzny (obraz informacji, jednostka magazynowania) oraz wewnętrzny (powiązane informacje).
System operacyjny udostępnia pliki w jakieś postaci logicznej (zwanej też wirtualną), np. sekwencji rekordów, tablicy bajtów itp., tzn. udostępnia operacje, z pomocą których można odpowiednio manipulować takim właśnie jednostkami. Wykonanie takiej operacji musi zostać przełożone na operacje dostępu do zawartości pliku, zgodnie z jego fizyczną strukturą, np. do zawartości sektora na dysku.
Zlecenie operacji na pliku wymaga jego zidentyfikowania. Dostarczanie wygodnych dla użytkownika identyfikatorów, to jedno z zadań systemu operacyjnego. Drugim zadaniem jest dostarczenie funkcjonalnie kompletnego interfejsu operacji plikowych oraz ich implementacji w celu realizacji dostępu.